สวนญี่ปุ่นเป็นอีกหนึ่งทางเลือกของการจัดสวนในบ้านที่ได้รับความนิยมเป็นอย่างมาก ด้วยแนวคิดที่เรียบง่าย ไม่ต้องใช้ของตกแต่งที่ฟุ่มเฟือย อาศัยการออกแบบที่จัดการพื้นที่ให้เป็นธรรมชาติอย่างลงตัว ทำให้การจัดสวนแบบญี่ปุ่นถูกนำมาจัดในบ้านด้วยเช่นกัน วันนี้จระเข้จึงมีความรู้ดี ๆ เกี่ยวกับการจัดสวนประเภทนี้มาแบ่งปันให้กับทุกคนกัน
แนวคิดหลักในการจัดสวนญี่ปุ่น
ภาพ: การจัดสวนแบบญี่ปุ่น
การจัดสวนญี่ปุ่น เป็นการจัดสวนที่มีอิทธิพลจากคติแบบเซ็น (Zen) ไม่ว่าจะเป็นสวนทั่วไปหรือสวนหินญี่ปุ่น โดยเน้นแนวคิดทางนามธรรม จำลองความงามของธรรมชาติ เคารพและแสดงถึงแก่นแท้ของธรรมชาติ ไม่เน้นของตกแต่งที่ฟุ่มเฟือย จัดวางพืชพรรณและส่วนประกอบอื่น ๆ โดยให้ความสำคัญกับพื้นที่และการมองเห็นในสวนอย่างลงตัว ด้วยความเรียบง่ายสไตล์ญี่ปุ่น ทำให้การจัดสวนแบบญี่ปุ่นได้รับความนิยมอย่างแพร่หลายเป็นอย่างมาก
นอกจากการใช้พันธุ์ไม้นานาชนิดกระจายให้ทั่วสวนและเลือกใช้ต้นไม้ ดอกไม้ที่มีรูปร่างสัมพันธ์กันแล้ว การจัดสวนแบบญี่ปุ่นก็มีองค์ประกอบหลักอื่น ๆ ที่ช่วยให้พื้นที่ภายในสวนนั้นสงบ ร่มรื่น และยังดูเรียบง่ายเข้าถึงธรรมชาติตามสไตล์ญี่ปุ่น โดย 5 องค์ประกอบที่ขาดไม่ได้เลยในสวนญี่ปุ่น มีดังต่อไปนี้
5 องค์ประกอบที่ต้องมีสำหรับการจัดสวนญี่ปุ่น
1. น้ำ
ภาพ: ลำธารในสวนญี่ปุ่น
น้ำเป็นหัวใจสำคัญของการจัดสวนญี่ปุ่น โดยน้ำในที่นี้เป็นได้ทั้งลำธาร บ่อน้ำ น้ำตก หรือน้ำพุก็ได้เช่นกัน โดยสวนส่วนใหญ่มักจัดบริเวณที่เป็นน้ำให้เป็นลำธารคดเคี้ยวไปตามทาง มีทั้งบริเวณน้ำลึกและน้ำตื้นที่ทำให้เห็นน้ำไหลผ่านก้อนหิน ทั้งนี้พื้นที่น้ำในสวนจะช่วยให้บรรยากาศในสวนมีการหมุนเวียนอย่างต่อเนื่อง ร่มรื่นและมีชีวิตชีวามากขึ้น
2. หิน กรวด ทราย
ภาพ: หินและทรายภายในสวน
หินภายในสวนญี่ปุ่นหรือสวนหินญี่ปุ่นเป็นตัวแทนของภูเขา แสดงถึงความแข็งแกร่ง มีพละกำลัง โดยนิยมใช้หินหลายขนาดในการตกแต่ง ทั้งหินขนาดใหญ่สำหรับตกแต่งไว้ตามที่ต่าง ๆ ในสวน โดยต้องเลือกใช้หินที่ไม่ผ่านการแกะสลักหรือทำให้เป็นรูปร่างต่าง ๆ และยังมีหินก้อนเล็กหรือก้อนกรวดสำหรับใช้บริเวณลำธาร โดยสิ่งสำคัญในการเลือกใช้หินเลย คือ ต้องเป็นหินที่มีสภาพดั้งเดิมจากธรรมชาติ อาจมีรูปร่างแปลกตา มีพื้นผิวหลากหลายทั้งผิวเรียบและผิวหยาบ
นอกจากนี้ทรายก็เป็นอีกหนึ่งองค์ประกอบสำคัญของสวนญี่ปุ่น เพราะสื่อถึงความสมถะและบอบบาง โดยทรายที่ใช้ในสวนนั้นไม่ใช่ทรายจากทะเล แต่เป็นทรายที่ได้จากการผุกร่อนของหิน ทำให้ทรายที่ได้มีสีสันต่าง ๆ เช่น สีเทา สีดำ สีน้ำตาล รวมไปถึงสีขาว ด้วยเช่นกัน
3. ทางเดินและสะพาน
ภาพ: สะพานข้ามลำธารในสวน
ภายในสวนญี่ปุ่นควรมีทางเดินที่ปูด้วยกรวดและแผ่นหินขนาดใหญ่ ซึ่งแผ่นทางเดินนั้นก็มีให้เลือกหลายรูปแบบ ทั้งจัดให้เป็นเส้นตรงโดยเว้นระยะให้พอดีกับการก้าวเดิน หรือจัดวางเป็นทางโค้งคดเคี้ยวตามทางในสวน
โดยทางเดินจะช่วยเป็นเส้นทางนำสายตาให้ชมความงามของพืชพรรณได้อย่างทั่วถึง นอกจากนี้หากเป็นสวนแบบญี่ปุ่นที่มีพื้นที่เป็นเกาะก็ควรมีสะพานข้ามลำธาร เพื่อใช้เป็นทางข้ามน้ำและยังเป็นของประดับสวนที่โดดเด่น โดยนิยมใช้เป็นสะพานหินหรือสะพานไม้
4. ตะเกียงหิน
ภาพ: ตะเกียงหิน
ตะเกียงหินเป็นสัญลักษณ์สำคัญของสวนญี่ปุ่นมีที่มาจากศาสนาชินโต ใช้สำหรับบูชาและส่งวิญญาณบรรพบุรุษ โดยตะเกียงหินมีส่วนประกอบหลัก 3 ส่วน ซึ่งแต่ละส่วนก็มีความหมายที่แตกต่างกันออกไป ได้แก่ ด้านบนสุดหมายถึงสวรรค์ แกนกลางของตะเกียงหมายถึงมนุษย์ และฐานด้านล่างหมายถึงพิภพ โดยตะเกียงหินส่วนใหญ่นิยมผลิตจากหินแกรนิต
5. รั้ว
ภาพ: รั้วไม้ไผ่สไตล์ญี่ปุ่น
รั้วในสวนญี่ปุ่น นิยมใช้เป็นรั้วไม้ไผ่สานให้เป็นแผ่น หรือจะตกแต่งต้นไม้ให้เป็นรั้วก็ได้เช่นกัน โดยมีประตูเล็ก ๆ เป็นทางเข้าออก หากเป็นสวนขนาดใหญ่อาจมีหลังคาบนรั้วด้วย โดยวัตถุประสงค์ของรั้วคือ ใช้แบ่งเขตพื้นที่รอบบ้าน และยังใช้เป็นของประดับตกแต่งสวนได้อีกด้วย
ประเภทดอกไม้ ต้นไม้ที่นิยมปลูกในสวนญี่ปุ่น
1. บอนไซ
ภาพ: ต้นบอนไซ
เมื่อพูดถึงสวนญี่ปุ่นแล้ว พรรณไม้ที่หลายคนมักจะนึกถึงเลย คือ บอนไซ โดยบอนไซเป็นไม้กระถางที่มีต้นกำเนิดจากประเทศญี่ปุ่น มีให้เลือกหลากหลายขนาด โดยการจัดบอนไซในสวนสไตล์ญี่ปุ่นส่วนใหญ่ มักตัดแต่งให้เป็นรูปร่างสวยงาม เป็นอีกหนึ่งต้นไม้ชนิดสำคัญที่ต้องให้ความใส่ใจดูแลเป็นอย่างดี
2. มอส
ภาพ: มอสคลุมดิน
พืชคลุมดินเป็นอีกหนึ่งทางเลือกในการจัดสวนแบบญี่ปุ่น ช่วยเพิ่มความชุ่มชื้นและความร่มรื่นภายในสวน โดยเลือกปลูกมอสตามทางเดินภายในสวน หรือปลูกไว้ตามเนินหรือโขดหิน จะช่วยเพิ่มความสวยงามได้เป็นอย่างดี และยังเป็นสัญลักษณ์ของความอุดมสมบูรณ์อีกด้วย
3. สน
ภาพ: ต้นสนมังกร
สนเป็นไม้ยืนต้นชนิดหนึ่งที่นิยมใช้ในสวนสไตล์ญี่ปุ่น เพราะมีสีเขียวชอุ่มแสดงถึงความอุดมสมบูรณ์ อีกทั้งยังใช้ปลูกเป็นรั้วได้ โดยพืชตระกูลสนที่นิยมใช้ในสวนญี่ปุ่น เช่น สนดินสอ สนไต้หวัน สนมังกร
4. ไทร
ภาพ: ต้นไทรไต้หวัน
ไทรเป็นไม้ยืนต้นอีกชนิดที่เหมาะกับการจัดสวนญี่ปุ่น เพราะตัดแต่งกิ่งให้สวยงามได้ อีกทั้งยังดูแลรักษาได้ง่าย โดยไทรที่นิยมปลูกในการจัดสวนแบบญี่ปุ่น เช่น ไทรไต้หวัน ไทรอินโด ไทรเกาหลี ไทรแก้วแต่งพุ่ม อีกทั้งยังเหมาะกับสวนหินญี่ปุ่นอีกด้วย
5. ไม้ดอก
ภาพ: ดอกไฮแดรนเยีย
เนื่องจากสวนญี่ปุ่นนิยมใช้ไม้ยืนต้น ไม้พุ่ม และพืชคลุมดิน ซึ่งมีสีเขียวเป็นหลัก ไม้ดอกจึงเป็นเพียงของตกแต่งเล็ก ๆ น้อย ๆ ที่ช่วยเพิ่มสีสันให้กับพื้นที่ภายในสวน โดยไม้ดอกที่นิยมใช้ เช่น กุหลาบ ไฮแดรนเยีย
ได้รับความรู้เกี่ยวกับการจัดสวนญี่ปุ่นกันไปมากขึ้นแล้ว สำหรับใครที่สนใจจัดสวนสไตล์นี้ไว้ที่บ้าน จระเข้ก็มีไอเดียดี ๆ มารอทุกคนแล้ว ไปดูกันได้เลย!
5 ไอเดียจัดสวนสไตล์ญี่ปุ่น
1. จัดสวนแบบญี่ปุ่นในพื้นที่จำกัด
ภาพ: สวนแบบญี่ปุ่นขนาดเล็ก
สวนญี่ปุ่นแบบแรกที่เรานำมาแนะนำกัน เป็นสวนขนาดเล็กแต่ให้บรรยากาศสไตล์ญี่ปุ่น ด้วยตะเกียงหินโดดเด่นอยู่ตรงกลางสวน ประกอบกับทางเดินหินและการปลูกมอสคลุมดินช่วยเพิ่มบรรยากาศ หากเป็นบ้านสไตล์ญี่ปุ่นที่มีประตูบานเลื่อนก็เข้ากันได้อย่างลงตัว
2. จัดสวนแบบญี่ปุ่นแบบผสมผสาน
ภาพ: สวนหลังบ้านสไตล์ญี่ปุ่น
ต่อมาเป็นการจัดสวนแบบผสมผสานโดยแบ่งพื้นที่เล็ก ๆ ทำเป็นสวนหินญี่ปุ่น มีตะเกียงหินและรั้วไม้ไผ่ช่วยเพิ่มบรรยากาศแบบญี่ปุ่น เพิ่มพื้นที่สีเขียวด้วยไม้พุ่มขนาดกลางซึ่งเข้ากันได้ดีกับพื้นไม้แบบสวนสมัยใหม่
3. จัดสวนแบบญี่ปุ่นโดดเด่นที่บ่อน้ำ
ภาพ: สวนสไตล์ญี่ปุ่นขนาดเล็ก
สำหรับใครที่อยากเพิ่มบรรยากาศสไตล์ญี่ปุ่นในสวนที่บ้านแต่มีพื้นที่ไม่มาก สามารถเลือกใช้บ่อน้ำเล็ก ๆ และไม้ไผ่สำหรับปล่อยน้ำลงในบ่อ เมื่อนำมาตั้งคู่กับตะเกียงหินก็ช่วยเสริมความสงบ เรียบง่าย แต่ร่มรื่นได้
4. จัดสวนแบบญี่ปุ่นองค์ประกอบครบถ้วน
ภาพ: สวนสไตล์ญี่ปุ่นองค์ประกอบครบถ้วน
หากใครต้องการสวนญี่ปุ่นที่มีองค์ประกอบครบถ้วน สามารถจัดพื้นที่ที่เป็นน้ำให้เล็กลง เหลือเพียงบ่อน้ำขนาดเล็ก และใช้พื้นทรายแทนลำธาร ตัดกับพื้นหญ้าสีเขียว โดยไม่ลืมเพิ่มความสมบูรณ์ด้วยทางเดินหินและสะพานขนาดเล็ก และเสริมไม้ดอกเล็ก ๆ น้อย ๆ ก็ช่วยให้ได้สวนสวยสบายตาแล้ว
5. จัดสวนแบบญี่ปุ่นเน้นความร่มรื่น
ภาพ: สวนสไตล์ญี่ปุ่นเน้นความร่มรื่น
ใครที่มีบ่อปลาหลังบ้านและอยากเพิ่มความเป็นญี่ปุ่นเข้าไป ควรเลือกปลูกมอสคลุมดินและไม้พุ่มขนาดเล็กพร้อมด้วยรั้วไม้ไผ่ เมื่อเพิ่มตะเกียงหินเข้าไปแล้ว จะช่วยเติมเต็มการจัดสวนแบบญี่ปุ่นให้สมบูรณ์แบบ
ภาพ: น้ำยาจระเข้ ขจัดคราบตะไคร่น้ำ (บนพื้นปูน และสระว่ายน้ำ ใช้งานง่าย ไม่ทำให้พื้นผิวเสียหาย)
สั่งซื้อ: น้ำยาจระเข้ ขจัดคราบตะไคร่น้ำได้เลยตอนนี้ คลิก
สำหรับใครที่กังวลว่าการจัดสวนญี่ปุ่นที่มีส่วนประกอบหลักเป็นน้ำ ทางเดินแผ่นหิน หรือมีพืชคลุมดินอย่างมอส จะทำให้เกิดปัญหาตะไคร่น้ำตามมา และอาจเสี่ยงต่อการเกิดอุบัติเหตุได้ ปัญหานี้สามารถแก้ไขได้ด้วยการเลือกใช้น้ำยาจระเข้ขจัดคราบตะไคร่น้ำ เชื้อรา สาหร่าย ที่เกิดขึ้นบนพื้นผิว ใช้งานง่ายเพียงผสมน้ำยาจระเข้ตามสัดส่วน แล้วฉีดพ่นหรือเทลงบนพื้นที่ที่ต้องการ ทิ้งไว้ประมาณ 24 ชม. จากนั้นจึงขัดคราบออก ก็จะช่วยขจัดคราบสิ่งสกปรกที่อาจก่อให้เกิดอันตรายต่อสมาชิกในบ้านได้แล้ว สั่งซื้อ: น้ำยาจระเข้ ขจัดคราบตะไคร่น้ำได้เลยตอนนี้ คลิก