คิดให้ดี ก่อนเลือกกล้วยพัดเป็นไม้ประดับสวนในบ้าน
ง
“กล้วยพัด” มีชื่อเรียกภาษาอังกฤษว่า Traveller's Tree เป็นไม้ประดับที่ถกเถียงกันมานานว่า ผลของมันกินได้หรือไม่? ทั้ง ๆ ที่กว่าจะปลูกจนเห็นผลออกมาได้นั้นยากมาก ส่วนใหญ่ก็จะเห็นแต่ใบ ต้นกำเนิดของต้นกล้วยพัดมาจากประเทศศรีลังกา นำเข้ามาปลูกในช่วงสมัยรัชกาลที่ 4 และนิยมปลูกในวัด และศาสนสถาน จึงมีอีกชื่อเรียกหนึ่งว่า “กล้วยลังกา”
กล้วยพัดอาจจะมีขนาดสูงใหญ่ได้ถึง 3 เมตร ทำให้เสี่ยงต่อการโค่นล้มเมื่อลมพัดแรง ๆ จึงไม่ควรปลูกใกล้กับตัวบ้าน แต่ความสวยงามของกล้วยพัดทำให้หลายคนหลงใหล นำเหง้ามาปลูกภายในรั้วบ้าน กล้วยพัดเป็นต้นไม้ที่มีใบเหมือนกล้วย แต่การจัดลำดับวงศ์นั้น ใกล้เคียงกับปาล์มและมะพร้าว โดยเฉพาะข้อจำแนกเรื่องความสูง อายุ ลักษณะต้น ซึ่งยังเป็นที่ถกเถียงกันระหว่างนักพฤกษศาสตร์ในการจัดกลุ่มกล้วยพัด แต่สำหรับคนไทยเห็นใบที่เหมือนกล้วยมากกว่า จึงเรียกว่ากล้วยไปเรียบร้อยแล้ว
กล้วยพัดออกดอกแล้วจะตาย จริงไหม?
หากเป็นต้นกล้วยบางสายพันธุ์ ที่ผลกินได้นั้น ปลูกออกปลี ออกดอก แล้วจะตาย เพราะเป็นพืชล้มลุก แต่กล้วยพัดนี้ลักษณะเป็นไม้ยืนต้น เพราะมีอายุยืนยาวกว่า 10 ปี และมีลำต้นที่สูงชะลูด รวมแล้วสูงได้ถึง 3 เมตร เอาไปเพาะได้ด้วยวิธีการแตกหน่อ และเพาะเมล็ด หากต้องการเห็นดอกต้องรอราว 3 ปี กล้วยพัดจะหันหน้าเข้าหาแสงได้เอง กล้วยพัด 1 ต้น ออกดอกได้หลายครั้ง และจะมีช่วงเวลาที่ผลัดใบ ทำให้ก้านของใบหล่นลงมาทีเดียว
ต้นไม้ชนิดนี้ ชอบแดด และดูเผิน ๆ หากปลูกเรียกกันไว้หลายต้นจะให้ความสวยงาม เหมาะสำหรับปลูกในสวนสาธารณะ หรือบ้านสวนที่มีพื้นที่มาก ต้นหนึ่งมีอายุได้เกือบ 20 ปี และหากจะกำจัดตัดตอออก ก็ควรจะเผาต่อ หรือ ถอนรากออกไปด้วย เพื่อป้องกันแมลงสร้างรัง
และรากของกล้วยพัดอาจเป็นอันตรายต่อตัวโครงสร้างเสาอาหารได้เช่นกัน หากปลูกไว้ชิดรั้วหรือชิดเสามากจนเกินไป แล้วเสาเกิดชำรุดมีรูพรุน รากของต้นไม้จะเข้าไปทำให้เป็นร่องได้เช่นเดียวกับต้นไม้อื่น ๆ
หากต้องการถอนต้นกล้วยพัด แล้วปรับพื้นที่
มีเจ้าของบ้านที่เคยปลูกกล้วยพัดไว้ในบ้านเดี่ยวโครงการบ้านจัดสรรแล้วต้องการรื้อกล้วยพัดออก หากตัดส่วนลำต้นออกไปแล้วเหลือแต่ตอ ก็จะเกิดปัญหาปลวกขึ้น และก้านของใบกล้วยที่แก่แล้วจะหล่นลงมาทับกับข้าวของด้านล่างเสียหาย และบางบ้านที่เคยปลูกแล้ว บอกว่าจะมีช่วงที่กล้วยพัดผลัดกิ่ง และใบมักจะยื่นไปสู่บ้านข้าง ๆ ทำให้เกิดความรำคาญแก่เพื่อนบ้านได้ เจ้าของบ้านจึงต้องตัดใจถอนออก
ในพื้นที่ลานจอดรถ หรือลานบ้านที่เคยถมปูนซีเมนต์ไว้รอบลำต้นของต้นกล้วยพัด เมื่อถอนเอาต้นกล้วยออกแล้ว หากเจ้าของบ้านต้องการปรับพื้นที่ให้เสมอ เพื่อต่อเติมทำเป็นห้องอื่น ๆ ด้วยการปูกระเบื้องทับ ควรใช้กาวยาแนวที่มีคุณสมบัติป้องกันเชื้อรา เพื่อป้องกันแบคทีเรียจากดิน ที่ยังหลงเหลือจากการเผาตอต้นไม้
โดยสรุปแล้วการปลูกกล้วยพัดไว้ใกล้บ้านนั้นไม่เป็นอันตราย แต่หากต้นกล้วยพัดเติบใหญ่อาจจะสร้างความลำบากใจให้แก่ผู้อยู่อาศัยและเพื่อนบ้าน หากคุณกำลังจะเลือกกล้วยพัด เป็นไม้ประดับ อย่าลืมศึกษาข้อดีข้อเสียให้ดีก่อน เพราะหากลงทุนปลูกแล้วต้องมารื้อใหม่ มันก็อาจจะไม่คุ้มเลยทีเดียว
นอกจากนี้หากรากของต้นไม้ทำลายส่วนโครงสร้างของเสา หรือ คาน แล้วต้องการซ่อมแซม คุณสามารถใช้ซีเมนต์จระเข้ ที่เรียกว่า จระเข้ รีแพร์ มอร์ต้า ที่ใช้อุดรูโพรง และซ่อมรูโพรงที่เกิดจากการเทคอนกรีตไม่เต็ม หากคุณมีข้อสงสัยเกี่ยวกับผลิตภัณฑ์จระเข้ สอบถามได้ที่ 02 710 1112 ได้ในเวลาทำการ